بررسی تاثیر برخی فاکتورهای محیطی در حذف رنگ های ریمازول بلکbو ریمازول رد-b با استفاده از باکتری streptomyces hygroscopicus ptcc1132

مشکلات محیط زیست در ارتباط با صنعت نساجی ناشی از کاربرد وسیع رنگ های آلی می باشد. امروزه حدود 10000 نوع رنگ و پیگمان با ساختمان شیمیایی مختلف تولید و در صنایع نساجی و صنایع شیمیایی وابسته مورد استفاده قرار می گیرد. حجم تولید سالانه این رنگ ها حدود 700000 تن تخمین زده شده و میزان رنگ وارداتی در کشور ما سالانه حدود 5 تن می باشد. در طی فرآیند رنگرزی در نساجی حدود 10 تا 15 درصد از رنگ ها از دست رفته و وارد پساب می شود. رنگ های آزو از بزرگترین دسته از رنگ های مصنوعی با پیوند دوگانه نیتروژن=نیتروژن و تنوعی از رنگ ها و ساختار ها متصل به گروهای آروماتیک، شناخته می شوند و از پرمصرف ترین رنگ ها در صنایع نساجی به شمار می آید. تخلیه این پساب های رنگی به اکوسیستم های آبی به علت سمی بودن زندگی موجودات آبزی را به خطر می اندازد و منجر به کاهش نفوذ نور خورشید که به نوبه ی خود باعث کاهش فعالیت های فتوسنتزی، غلظت اکسیژن محلول، و کیفیت آب می شود و اثرات سمی حاد بر روی گیاهان آبزی و جانوران دارد و همچنین باعث مشکلات شدید زیست محیطی می شود. این رنگ ها بعد از رها شدن در طبیعت خاصیت سرطانزایی و جهش زایی و حساسیت زایی از خود نشان می دهد در نتیجه این رنگ ها حتی در غلظت های کم زندگی جانوران آبزی را به مخاطره می اندازد و از طریق جانوران آبزی وارد چرخه غذایی انسان ها می شود. از انواع رنگ های آزو ماده رنگزای ریمازول بلکb- و ریمازول رد –b می باشد که در صنایع نساجی استفاده زیادی دارد، از آنجایی که ساختمان این رنگ ها را طوری طراحی می کنند که پایداری و ثبات بالایی در برابر تغییرات شرایط جویی و تجزیه بیولوژیک داشته باشند بنابراین چگونگی حذف این رنگ ها پس از مصرف از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از روش تاگوچی و بررسی عواملی مثل دما،ph ، غلظت نمک، غلظت رنگ، در محیط شرایط بهینه رنگبری باکتری استرپتومایسس سویه ptcc1132 به منظور حذف رنگ ریمازول بلک-b وریمازول رد- b از محیط آبی مورد بررسی قرار گرفت. و پس از انجام آزمایش ها نتایج بدست آمده توسط برنامه کامپیوتریqualitek-4 تجزیه و تحلیل شد. بررسی ها نشان داد که این سویه توانایی بالایی برای رشد در غلظت-ها بالای رنگ دارا می باشد و در محدوده وسیعی از ph (6-9) تا غلظت ppm 10000 رنگ را از محیط بادرصد بالایی حذف می کند. که بالاترین رنگبری در غلظت ppm5000 برای رنگ ریمازول بلک- bو غلظت ppm 10000 برای رنگ ریمازول رد-b نشان داد. که این سویه با احراز شرایط بهینه ی رشد بدست آمده طی تحلیل آزمایش ها، یعنی دمای: 33 درجه سانتی گراد،ph برابر8، و غلظت نمک1% ، تا100درصد رنگ آزوی (rr-b) با غلظتppm)10000( را از محیط آبی حذف می کند. همچنین در دمای 33 درجه سانتی گراد،ph برابر9، و غلظت نمک1% ، که شرایط بهینه رشد این سویه برای رنگ ریمازول بلک-b می باشد تا39/96 درصد رنگ آزوی rb-b)) با غلظتppm)5000( را از محیط آبی حذف می کند. که این مقادیر قابل ملاحظه است، نظربه اینکه باکتری streptomyces hygroscopicus ptcc1132 توانایی رشد در شرایط سخت از جمله غلظت بالای رنگ و نمک داشته و عمل رنگبری را به مقادیر درصد بالایی به صورت هوازی انجام می دهد استفاده از این باکتری در تصفیه بیولوژیکی پساب های واجد رنگ های صنعتی می تواند کمک موثری در تصفیه و استفاده مجدد این گونه آب هاباشد.